ณ.พระราชวังไกลกังวล

ในปี พ.ศ. 2512 ขณะที่เสด็จแปรพระราชฐานไปประทับ ณ พระราชวังไกลกังวล อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 ได้เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วย “สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าวชิราลงกรณฯ” (พระอิสริยยศในขณะนั้นของ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลปัจจุบัน)

ไปยัง “สนามบินบ่อฝ้าย” อ.หัวหิน เพื่อทอดพระเนตร การทดลองทำฝนเทียม อันถือเป็นการปฏิบัติการครั้งที่ 5 เมื่อวันที่ 20 สิงหาคม พ.ศ. 2512 โดยในครั้งนั้น ม.ร.ว. เทพฤทธิ์ เทวกุล ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้เป็นผู้ถวายการต้อนรับและกราบบังคมทูลรายงานความคืบหน้าโครงการวิจัย ค้นคว้า และพัฒนาการบังคับเมฆให้กลายเป็นฝน #เมื่อ53ปีที่แล้ว

โดยในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงมีพระปฐมบรมราโชวาทพระราชทานแก่คณะปฏิบัติการค้นคว้าทดลอง #ชุดเริ่มแรก ซึ่งสรุปสาระสำคัญจากพระบรมราโชวาทที่พระราชทานแก่นักวิชาการรุ่นเริ่มแรกได้ความว่า…

การวิจัยและค้นคว้าทดลองเป็นสิ่งสำคัญต้องดำเนินการต่อเนื่องไป เพราะการวิจัยและพัฒนาไม่มีสิ้นสุดอย่าท้อใจต่อข้อวิพากษ์วิจารณ์ ให้มุ่งมั่นพัฒนาต่อไปให้รวบรวมผลปฏิบัติการและประสบการณ์แล้วบันทึกไว้เป็นตำราของคนรุ่นหลังนอกจากนี้ ในการดังกล่าวพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ยังได้เสด็จฯ

ทรงเจิมเครื่องบินเกษตร501 และทอดพระเนตรการบินด้วยเครื่องบินแบบปอร์เตอร์ และเฮลิคอปเตอร์ของตำรวจตระเวนชายแดน ทั้งได้ทรงพระราชทานพระบรมราโชวาทให้คณะปฏิบัติการฯ พยายามอดทนต่อความยากลำบากเพราะการช่วยให้ประชาชนคลายความเดือดร้อนจากการขาดแคลนน้ำ เป็นงานที่มีความสำคัญยิ่ง

ในหลวงรัชกาลที่ 9 ยังทรงแนะนำให้คณะปฏิบัติการฯ ศึกษาข้อมูลและปัจจัยที่เกี่ยวข้องทางภาคพื้นดินให้มากยิ่งขึ้น เช่น แผนภูมิ ความชื้นสัมพัทธ์ ทางภาคพื้นดินในอาณาบริเวณนั้น การสร้างเปอร์เซ็นต์ความชื้นสัมพัทธ์ในอากาศตอนใกล้พื้นดินให้สูงขึ้น

พร้อมกับทรงสาธิตให้คณะเจ้าหน้าที่ดูวิธีการสร้างความชื้นสัมพัทธ์ โดยโปรดเกล้าฯ ให้รถดับเพลิงของพระราชวังไกลกังวลมาพ่นละอองน้ำให้เป็นฝอยขึ้นในอากาศ แล้วเสด็จฯ เข้าไปในละอองน้ำที่ฉีด

เพื่อนำเครื่องมือเข้าไปวัดความชื้นด้วยพระองค์เอง ปรากฏว่าสามารถสร้างความชื้นสัมพัทธ์ได้ตามที่ทรงรับสั่ง อีกทั้งทรงแนะนำว่าควรเพิ่มหน่วยสังเกตการณ์ภาคพื้นดินเพื่อจะได้ศึกษาปริมาณน้ำฝนตามจุดต่าง ๆ และได้ข้อมูลอื่น ๆ ละเอียดยิ่งขึ้น

ในหลวงรัชกาลที่ 9 และ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลปัจจุบัน เสด็จพระราชดำเนินทรงตรวจเยี่ยมคณะปฏิบัติการค้นคว้าทดลอง ณ สนามบินบ่อฝ้าย เมื่อวันที่ 20 สิงหาคม พ.ศ. 2512 โดย ม.ร.ว. เทพฤทธิ์ เทวกุล เบิกตัวหัวหน้าฝ่ายวิชาการ และหัวหน้าฝ่ายการบินกราบบังคมทูลถวายตัวและถวายรายงาน

ภาพ 3-4: ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงมีพระราชปฏิสันถารและพระราชทานพระปฐมบรมราโชวาทแก่กลุ่มนักวิชาการชุดเริ่มแรกของคณะปฏิบัติการค้นคว้าทดลองคณะแรก และกลุ่มนักบินชุดเริ่มแรก

ภาพ 5: ดร.แสวง กุลทองคํา และ ม.ร.ว.เทพฤทธิ์ เทวกุล นําเสด็จในหลวงรัชกาลที่ 9 และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลปัจจุบัน ทอดพระเนตรรถบรรทุกน้ำซึ่งติดตั้งปั๊มน้ำความดันสูง และทรงสาธิตด้วยพระองค์เองให้เห็นว่าสามารถเพิ่มความชื้นในอากาศได้

ภาพ 6: ทอดพระเนตรเครื่องผลิตน้ำแข็งแห้งแบบใช้ในห้องทดลอง ซึ่งนำผลิตในภาคสนาม เพื่อใช้ในการปฏิบัติการค้นคว้าทดลองในปี พ.ศ. 2512 และ พ.ศ. 2513ภาพ 7-8: ทอดพระเนตรเครื่องบินเซสน่า 180 หมายเลข เกษตร 207 และ 209

ติดตั้งอุปกรณ์พ่นละอองสารทดลองแบบสารละลายจำนวน 2 เครื่อง เป็นเครื่องที่ใช้ในการปฏิบัติการค้นคว้าทดลองในท้องฟ้า ในปี พ.ศ. 2512-2513 ทรงเจิมเครื่องบินเกษตร 501