เมื่อวันที่ ๑๕ กรกฎาคม ๒๕๒๐ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าสิรินธรเทพรัตนราชสุดาฯ ทรงรับพระราชทานปริญญาบัตร และนำบัณฑิตปฏิญาณตนต่อพระพักตร์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ในวันนั้นท่านยังทรงถามสมเด็จพระเทพฯ ว่า.. “พ่อแม่เขาต้องถ่ายรูปวันที่สำเร็จการศึกษาใช่ไหม เค้าไปถ่ายที่ไหน พาเราไปสิ”
ภาพประทับใจ ในหลวงรัชกาลที่ ๙ และสมเด็จพระเทพฯ ในวันรับปริญญา
ท่ามกลางความปลาบปลื้มปีติโสมนัสของพสกนิกร ชาวจุฬาฯ ชาวไทย ด้วยทรงเป็น “สมเด็จเจ้าฟ้าฯ บัณฑิต” พระองค์แรกเมื่อเสด็จ พระราชดำเนินไปทรง “ฉายพระรูป” กับองค์บัณฑิตใหม่ พร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ พระราชวงศ์ และพระประยูรญาติเช่นเดียวกับครอบครัวของบัณฑิตอื่นๆ
สำหรับพิธีพระราชทานปริญญาบัตร จัดขึ้นเป็นครั้งแรกในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งเสด็จมาพระราชทานปริญญาบัตรแก่บัณฑิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อวันที่ ๒๕ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๗๓ และปฏิบัติสืบต่อกันมาจนปัจจุบัน
ในสมัย รัชกาลที่ ๙ ทรงเริ่มพระราชทานปริญญาบัตรแก่สถาบันอุดมศึกษาต่างๆ ตั้งแต่ปี ๒๔๙๓ เป็นต้นมา มีหนังสือต่างๆ คำนวณว่า พระองค์ทรงพระราชทานปริญญาบัตรกว่า ๔๙๐ ครั้ง ประทับครั้งละ ๓ ชั่วโมง ทรงยื่นพระหัตถ์พระราชทานปริญญาบัตร ๔๗๐,๐๐๐ ครั้ง จึงมีผู้กราบทูลให้ทรงลดการเสด็จลง โดยให้พระราชทานปริญญาบัตรเฉพาะในระดับ ปริญญาโทขึ้นไปเท่านั้น แต่พระองค์มีกระแสรับสั่งว่า.. “พระองค์ เสียเวลายื่นปริญญาบัตรให้บัณฑิตคนละ ๖-๗ วินาที แต่ผู้ได้รับนั้นมีความสุขเป็นปีๆ และตลอดไป เปรียบกันไม่ได้เลย”
และที่สำคัญไปกว่านั้น พระองค์ทรงบอกว่า “ผู้ที่สำเร็จการศึกษาในระดับปริญญาตรีนั้นสำคัญมาก เพราะบางคนไม่มีโอกาสศึกษาในระดับ ปริญญาโท ปริญญาเอก อีกแล้ว”
พระองค์ตรัสว่า “ข้าพเจ้า จะขอพระราชทานปริญญาบัตรให้แก่ บัณฑิตปริญญาตรี ไปจนกว่าจะไม่มีแรง”
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ เสด็จมาพระราชทานปริญญาบัตรเองทุกปี แต่สมัยหลัง มักโปรดให้พระบรมวงศานุวงศ์เสด็จแทนพระองค์ เช่น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณ์วลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี และพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ
ในหลวงรัชกาลที่ ๙ และ สมเด็จพระเทพฯ ในวันรับปริญญา
ที่มาจาก https://bit.ly/3QTEV8o
